Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Trần Hồng Thái nhấn mạnh, vai trò tích cực chủ động của Việt Nam trong UNESCO về KH&CN có ý nghĩa hai chiều, một mặt du nhập về Việt Nam kho tàng tri thức về khoa học, giáo dục và văn hóa, mặt khác thể hiện vị thế của Việt Nam thông qua các hoạt động hưởng ứng, đóng góp cho ngôi nhà chung UNESCO.

Ngày 14/3/2024, tại Hà Nội, Tiểu ban Khoa học Tự nhiên thuộc Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam đã phối hợp cùng Ban Thư ký Ủy ban Quốc gia tiến hành họp nhằm báo cáo tình hình hoạt động của Tiểu ban trong Quý I và công tác chuẩn bị cho các hoạt động quan trọng mà hai bên cùng phối hợp tổ chức tại Việt Nam trong năm 2024. Thứ trưởng Bộ KH&CN Trần Hồng Thái - Trưởng Tiểu ban Khoa học Tự nhiên thuộc Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam tham dự và chủ trì Phiên họp. 

Toàn cảnh Phiên họp.

Phát biểu tại Phiên họp, Thứ trưởng Bộ KH&CN Trần Hồng Thái đánh giá cao vai trò của UNESCO là tổ chức đa phương đi đầu đưa ra các Khuyến nghị liên quan đến các vấn đề quan trọng, mang tính thời đại như Khuyến nghị về đạo đức trong trí tuệ nhân tạo, khoa học mở... Đồng thời cho biết, thời gian qua, Tiểu ban Khoa học Tự nhiên nói chung và các Tiểu ban chuyên môn, 02 Trung tâm dạng 2 (Trung tâm quốc tế nghiên cứu và đào tạo Toán học và Trung tâm Vật lý quốc tế) nói riêng đã có nhiều hoạt động tích cực, phát huy tối đa vai trò của mình cho hoạt động chung của Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam; đóng góp luận cứ khoa học trong các công bố quốc tế, khẳng định vị thế khoa học của Việt Nam tại UNESCO; góp phần quan trọng thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam cũng như góp phần chủ động đẩy mạnh hợp tác, hội nhập quốc tế về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. 

Thứ trưởng Trần Hồng Thái nhấn mạnh, Bộ KH&CN với vai trò Trưởng Tiểu ban Khoa học Tự nhiên sẽ ưu tiên bố trí nguồn lực, lồng ghép hỗ trợ hoạt động của Tiểu ban Khoa học Tự nhiên và các Tiểu ban chuyên môn thông qua các Chương trình KH&CN trọng điểm cấp quốc gia giai đoạn 2021-2030 để tăng cường hợp tác quốc tế với UNESCO, bao gồm các nhiệm vụ nghiên cứu khoa học, trao đổi chuyên gia UNESCO và Việt Nam, nâng cao năng lực cán bộ, hỗ trợ nghiên cứu viên trẻ, tăng sự hiện diện của Việt Nam tại các hoạt động do UNESCO tổ chức; sẽ tiếp tục đồng hành và hỗ trợ Geopark Việt Nam cũng như mạng lưới công viên địa chất của Việt Nam thực hiện các chiến lược và chương trình hành động của UNESCO, hướng tới phục vụ hiệu quả hoạt động của bộ, ngành, địa phương, các lĩnh vực và đạt được các mục tiêu phát triển bền vững của Liên hợp quốc.

Thứ trưởng cũng đề nghị Ủy ban Quốc gia UNESCO sớm kiện toàn Ủy ban Chương trình con người và sinh quyển (MAB) và Ủy ban Chương trình thủy văn quốc tế (IHP) trong năm 2024 để hoạt động của Tiểu ban ngày càng hoàn thiện và hiệu quả hơn nữa, đồng thời đề nghị quan tâm và có buổi làm việc riêng với Ủy ban IHP và Ủy ban Hải dương học liên chính phủ Việt Nam (IOC) vì đây không chỉ là vấn đề chuyên môn mà còn mang ý nghĩa chính trị.

Thứ trưởng Bộ KH&CN Trần Hồng Thái phát biểu tại Phiên họp.

Phát biểu tại Phiên họp, bà Lê Thị Hồng Vân, Quyền Vụ trưởng Vụ Ngoại giao văn hóa và UNESCO trong vai trò mới là Tổng thư ký Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam báo cáo Thứ trưởng các công việc quan trọng sắp tới triển khai trong lĩnh vực khoa học tự nhiên; đồng thời cam kết đồng hành, sẵn sàng kết nối, tăng cường phối hợp chặt chẽ với Tiểu ban Khoa học Tự nhiên và các tiểu ban chuyên môn trong các hoạt động nói chung và lĩnh vực khoa học tự nhiên nói riêng. Theo đó, Tổng Thư ký Ủy ban Quốc gia UNESCO khẳng định, sẽ sớm kiện toàn các tiểu ban chuyên môn để hoàn thiện tổ chức bộ máy nhân sự, giúp Tiểu ban Khoa học Tự nhiên hoạt động ngày càng hiệu quả, đóng góp hơn nữa vào thành công chung của UNESCO Việt Nam. 

Thông tin tại Phiên họp, Tổng Thư ký Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam Lê Thị Hồng Vân cho biết, Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam dự kiến sẽ đón Phó Tổng thư ký UNESCO phụ trách về khoa học tự nhiên tới thăm và làm việc tại Việt Nam vào tháng 9/2024.

Thảo luận tại Phiên họp, đại diện Tiểu ban chuyên môn và 02 Trung tâm dạng 2 đã chia sẻ một số khó khăn vướng mắc, đóng góp ý kiến, thống nhất phương hướng hoạt động và nhất trí tăng cường hợp tác giữa các Tiểu ban chuyên môn nhằm định hướng để hoạt động của Tiểu ban ngày một phát triển, đóng góp chủ động, tích cực hơn đối với hợp tác của Việt Nam nói chung trong khuôn khổ UNESCO.

Thứ trưởng Trần Hồng Thái đề nghị, trong thời gian tới cần tiếp tục tăng cường phối hợp chặt chẽ, thực chất, quán triệt tinh thần từ suy nghĩ tới hành động giữa Tiểu ban Khoa học Tự nhiên với các tiểu ban chuyên môn, qua đó tạo sức mạnh tổng hợp trong việc triển khai các chương trình của UNESCO về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trên phạm vi cả nước; cùng phối hợp với Ủy ban Quốc gia UNESCO tổ chức các sự kiện quan trọng như đón đoàn Phó Tổng thư ký UNESCO phụ trách về khoa học tự nhiên, Hội nghị Châu Á - Thái Bình Dương các công viên địa chất toàn cầu tại Cao Bằng, gia hạn cho 02 Trung tâm dạng 2 do UNESCO công nhận và bảo trợ, phối hợp với UNESCO tổ chức Hội thảo về Đạo đức trong Trí tuệ nhân tạo (AI)…; tiếp tục hưởng ứng các sáng kiến do UNESCO dẫn đầu như thí điểm một số nội dung của Khuyến nghị Khoa học mở của UNESCO tại Việt Nam thuộc lĩnh vực chuyên sâu như sở hữu trí tuệ, dữ liệu mở, truy cập mở, công nghệ mở, tăng cường hợp tác quốc tế về khoa học mở; phối hợp chặt chẽ với UNESCO để đảm bảo triển khai hiệu quả các vấn đề mà Việt Nam chủ trì, nhất là lĩnh vực công nghệ cao, sẵn sàng đưa đạo đức trong AI vào thực tiễn với sự hỗ trợ của UNESCO... 

Các đại biểu chụp ảnh kỷ niệm tại Phiên họp.

Nguồn: Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển truyền thông KH&CN, Vụ Hợp tác quốc tế, Vụ Khoa học xã hội, Nhân văn và Tự nhiên