Trong bối cảnh chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ trên toàn cầu, việc quản lý tài sản khoa học và công nghệ (KH&CN) bằng các công nghệ số hóa là yêu cầu cấp thiết. Sở Khoa học và Công nghệ Hưng Yên đã triển khai nhiều giải pháp ứng dụng chuyển đổi số vào quản lý tài sản KH&CN, nhằm tối ưu hóa việc sử dụng các tài nguyên khoa học, nâng cao hiệu quả quản lý và tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững của tỉnh trong thời đại số. Các giải pháp số không chỉ giúp quản lý tài sản một cách minh bạch và hiệu quả, mà còn giúp thúc đẩy sự đổi mới sáng tạo và phát triển khoa học công nghệ tại địa phương.

1. Thực trạng và thách thức trong quản lý tài sản KH&CN trước chuyển đổi số

Tài sản khoa học và công nghệ bao gồm các trang thiết bị nghiên cứu, cơ sở vật chất phục vụ cho hoạt động nghiên cứu khoa học, các kết quả nghiên cứu và công nghệ, cũng như các tài sản trí tuệ liên quan đến các phát minh, sáng chế và giải pháp hữu ích. Trước khi chuyển đổi số, việc quản lý các tài sản này tại Sở KH&CN Hưng Yên gặp nhiều khó khăn và thách thức:

• Sự phân tán và khó khăn trong việc theo dõi tình trạng tài sản: Việc quản lý tài sản KH&CN thường được thực hiện thủ công, thông qua hệ thống giấy tờ và hồ sơ truyền thống. Điều này dẫn đến việc khó khăn trong việc theo dõi tình trạng sử dụng, bảo trì và điều phối tài sản giữa các dự án nghiên cứu hoặc giữa các đơn vị.
• Hiệu quả sử dụng tài sản KH&CN thấp: Do thiếu hệ thống quản lý tập trung và cơ chế phân bổ hợp lý, nhiều tài sản KH&CN bị lãng phí, không được sử dụng hiệu quả. Một số thiết bị nghiên cứu hiện đại bị bỏ không trong khi các đơn vị khác lại thiếu trang thiết bị cần thiết cho hoạt động nghiên cứu của họ.
• Khó khăn trong việc đánh giá và theo dõi chi phí vận hành: Việc theo dõi và đánh giá chi phí vận hành các tài sản KH&CN không đồng bộ và minh bạch. Điều này gây khó khăn cho công tác quản lý ngân sách và phân bổ nguồn lực cho các dự án khoa học và công nghệ.
• 

Trước những thách thức này, Sở KH&CN Hưng Yên đã xác định chuyển đổi số là giải pháp cần thiết để giải quyết các vấn đề trong quản lý tài sản KH&CN, từ đó tối ưu hóa việc sử dụng tài nguyên khoa học và nâng cao hiệu quả quản lý.

2. Giải pháp chuyển đổi số trong quản lý tài sản KH&CN tại Hưng Yên

Nhằm cải thiện hiệu quả quản lý tài sản KH&CN, Sở KH&CN Hưng Yên đã triển khai một loạt các giải pháp ứng dụng công nghệ số. Những giải pháp này bao gồm việc xây dựng các hệ thống quản lý số hóa, ứng dụng Internet vạn vật (IoT) và trí tuệ nhân tạo (AI) để tự động hóa và tối ưu hóa quy trình quản lý tài sản khoa học.

• Xây dựng hệ thống quản lý tài sản KH&CN tập trung: Một trong những giải pháp quan trọng mà Sở KH&CN Hưng Yên đã triển khai là xây dựng hệ thống quản lý tài sản KH&CN tập trung dựa trên nền tảng số. Hệ thống này cho phép lưu trữ và quản lý thông tin chi tiết về các tài sản khoa học, bao gồm thông tin về thiết bị, cơ sở vật chất, các dự án nghiên cứu và tình trạng sử dụng của chúng. Tất cả các thông tin liên quan đến tài sản KH&CN được cập nhật và theo dõi trực tuyến, giúp các đơn vị trong và ngoài Sở có thể dễ dàng truy cập và sử dụng khi cần.
• Ứng dụng Internet vạn vật (IoT) trong giám sát tài sản: Sở KH&CN Hưng Yên đã áp dụng công nghệ IoT để giám sát tình trạng hoạt động của các thiết bị nghiên cứu. Các cảm biến thông minh được lắp đặt trên các thiết bị khoa học quan trọng, giúp thu thập dữ liệu về tình trạng hoạt động, hiệu suất và sự cố của thiết bị. Dữ liệu này được gửi về hệ thống quản lý trung tâm, từ đó giúp các cán bộ quản lý có thể theo dõi và bảo trì thiết bị kịp thời, đảm bảo rằng các thiết bị luôn hoạt động trong trạng thái tốt nhất.
• Sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong quản lý tài sản: Hệ thống quản lý tài sản KH&CN tại Hưng Yên còn ứng dụng trí tuệ nhân tạo để phân tích dữ liệu và đề xuất các giải pháp quản lý hiệu quả. AI giúp dự đoán nhu cầu bảo trì và sửa chữa thiết bị dựa trên các dữ liệu lịch sử về hoạt động và sự cố của thiết bị. Nhờ đó, các cán bộ quản lý có thể lập kế hoạch bảo trì định kỳ và tối ưu hóa việc sử dụng thiết bị, giảm thiểu chi phí vận hành và gia tăng tuổi thọ của tài sản.
• Phát triển hệ thống đăng ký và phân bổ tài sản trực tuyến: Sở KH&CN Hưng Yên đã xây dựng hệ thống đăng ký và phân bổ tài sản trực tuyến cho các đơn vị và tổ chức nghiên cứu trong tỉnh. Hệ thống này cho phép các đơn vị có nhu cầu sử dụng trang thiết bị khoa học đăng ký trực tuyến, sau đó hệ thống sẽ tự động phân bổ các tài sản dựa trên tình trạng hiện có và nhu cầu sử dụng của các đơn vị. Điều này giúp tối ưu hóa việc sử dụng tài sản, giảm thiểu tình trạng lãng phí và đảm bảo rằng các tài nguyên KH&CN được sử dụng một cách hợp lý.
• Số hóa quy trình quản lý tài sản trí tuệ: Ngoài việc quản lý tài sản vật chất, Sở KH&CN Hưng Yên cũng đã triển khai số hóa quy trình quản lý tài sản trí tuệ, bao gồm các phát minh, sáng chế và giải pháp hữu ích. Hệ thống quản lý này giúp lưu trữ và theo dõi thông tin về các tài sản trí tuệ, đồng thời hỗ trợ các doanh nghiệp và nhà nghiên cứu trong việc đăng ký, bảo hộ và thương mại hóa các sản phẩm trí tuệ.

3. Lợi ích của việc ứng dụng chuyển đổi số trong quản lý tài sản KH&CN

Việc ứng dụng chuyển đổi số vào quản lý tài sản KH&CN tại Hưng Yên đã mang lại nhiều lợi ích thiết thực, từ việc nâng cao hiệu quả quản lý, tối ưu hóa sử dụng tài sản đến việc tiết kiệm chi phí và tạo điều kiện cho sự phát triển khoa học công nghệ của tỉnh.

• Tối ưu hóa việc sử dụng tài sản KH&CN: Nhờ vào hệ thống quản lý tài sản tập trung và hệ thống đăng ký trực tuyến, các tài sản KH&CN tại Hưng Yên được sử dụng một cách hợp lý và hiệu quả hơn. Các đơn vị nghiên cứu có thể dễ dàng tiếp cận và sử dụng các trang thiết bị cần thiết cho hoạt động của mình, đồng thời giảm thiểu tình trạng lãng phí do thiếu sự phối hợp trong quản lý tài sản.
• Nâng cao khả năng giám sát và bảo trì tài sản: Hệ thống IoT và AI giúp các cán bộ quản lý có thể theo dõi tình trạng hoạt động của thiết bị theo thời gian thực, từ đó kịp thời thực hiện bảo trì, sửa chữa khi cần thiết. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu các sự cố kỹ thuật mà còn kéo dài tuổi thọ của các thiết bị nghiên cứu, tối ưu hóa chi phí vận hành.
• Tăng cường tính minh bạch và hiệu quả quản lý: Việc số hóa quy trình quản lý tài sản KH&CN giúp tăng cường tính minh bạch trong quản lý, từ việc phân bổ tài sản đến theo dõi chi phí vận hành và bảo trì. Các báo cáo về tình trạng sử dụng tài sản được tự động tạo ra và gửi đến các cấp quản lý, giúp họ có cái nhìn toàn diện và chính xác về hiệu quả sử dụng tài sản KH&CN.
• Hỗ trợ sự phát triển của khoa học và công nghệ tại địa phương: Việc ứng dụng công nghệ số vào quản lý tài sản không chỉ giúp cải thiện hiệu quả quản lý mà còn thúc đẩy sự phát triển của khoa học và công nghệ tại Hưng Yên. Nhờ vào sự minh bạch và hiệu quả trong quản lý tài sản, các nhà nghiên cứu và doanh nghiệp có thể tập trung vào các hoạt động nghiên cứu và phát triển, từ đó tạo ra những sản phẩm và công nghệ mới, góp phần thúc đẩy sự đổi mới sáng tạo tại địa phương.

4. Đào tạo và nâng cao năng lực số cho cán bộ quản lý tài sản KH&CN

Nhằm đảm bảo việc vận hành các hệ thống quản lý số hóa một cách hiệu quả, Sở KH&CN Hưng Yên đã chú trọng đến việc đào tạo và nâng cao năng lực số cho đội ngũ cán bộ quản lý tài sản KH&CN. Các chương trình đào tạo bao gồm:

• Đào tạo về kỹ năng sử dụng hệ thống quản lý tài sản số: Các cán bộ quản lý được hướng dẫn chi tiết về cách sử dụng các phần mềm quản lý tài sản KH&CN, từ việc nhập liệu, cập nhật thông tin đến việc theo dõi và phân tích dữ liệu về tình trạng sử dụng tài sản.
• Đào tạo về bảo mật thông tin và an toàn mạng: Do việc quản lý tài sản KH&CN dựa trên các hệ thống số hóa, vấn đề bảo mật thông tin trở nên rất quan trọng. Các cán bộ quản lý được đào tạo về các biện pháp bảo mật thông tin, đảm bảo rằng dữ liệu về tài sản KH&CN luôn được bảo vệ an toàn trước các nguy cơ tấn công mạng.
• Nâng cao kiến thức về công nghệ IoT và AI: Các chương trình đào tạo về công nghệ IoT và AI được triển khai nhằm giúp các cán bộ quản lý nắm vững cách thức hoạt động của các công nghệ này, từ đó có thể khai thác tối đa tiềm năng của chúng trong việc giám sát và quản lý tài sản KH&CN.

5. Thách thức và hướng đi trong tương lai

Mặc dù đã đạt được nhiều thành tựu đáng kể trong việc ứng dụng chuyển đổi số vào quản lý tài sản KH&CN, Sở KH&CN Hưng Yên vẫn đối mặt với một số thách thức:

• Khả năng thích ứng của cán bộ và đơn vị sử dụng tài sản: Một số cán bộ và đơn vị nghiên cứu gặp khó khăn trong việc thích nghi với các hệ thống quản lý số hóa do đã quen với các phương thức quản lý truyền thống. Điều này đòi hỏi Sở KH&CN Hưng Yên phải tiếp tục đẩy mạnh các chương trình đào tạo và hỗ trợ để giúp các cán bộ và đơn vị nghiên cứu thích nghi với các công nghệ mới.
• Vấn đề đầu tư và duy trì các hệ thống số hóa: Đầu tư vào các hệ thống quản lý số hóa và duy trì chúng là một thách thức lớn về nguồn lực. Sở KH&CN Hưng Yên cần có các chính sách và chiến lược dài hạn để đảm bảo rằng các hệ thống này được vận hành và duy trì một cách bền vững.

Trong tương lai, Sở KH&CN Hưng Yên sẽ tiếp tục mở rộng và nâng cấp các hệ thống quản lý tài sản KH&CN, đồng thời nghiên cứu và ứng dụng thêm các công nghệ mới như blockchain để tăng cường tính minh bạch và an toàn trong quản lý tài sản. Đặc biệt, Sở sẽ tập trung vào việc phát triển các giải pháp số hỗ trợ cho việc thương mại hóa các tài sản trí tuệ, giúp đẩy mạnh sự phát triển của nền kinh tế tri thức tại địa phương.

Việc ứng dụng chuyển đổi số trong quản lý tài sản khoa học và công nghệ tại Hưng Yên đã mang lại nhiều lợi ích quan trọng, từ việc tối ưu hóa việc sử dụng tài sản đến nâng cao hiệu quả quản lý và thúc đẩy sự phát triển của khoa học công nghệ. Với những nỗ lực và chiến lược phát triển dài hạn, Sở KH&CN Hưng Yên đang dần xây dựng một hệ thống quản lý tài sản KH&CN hiện đại, minh bạch và bền vững, góp phần thúc đẩy sự đổi mới sáng tạo và phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh trong thời đại số.